Ahmed Davudoğlu
Son dönem âlimlerinden, fâkih ve muhaddis
Hayatı
Ahmed Davudoğlu, son dönem Osmanlı ulemâsından istifade etmiş, te’lif ve tercüme eserleri ile ilmî hayatımıza hareketlilik kazandırmış bir isimdir. Bulgaristan’ın Şumnu şehri Deliorman köyünde dünyaya gelmiş, Medresetü’n-Nevvab’da aldığı tahsil sonrasında el-Ezher’e gitmiş, burada eğitimini tamamlamış ve tekrar Bulgaristan’a dönmüştür. Bulgaristan’daki iç hadiselerde Türkiye adına ajanlık yaptığı iddiasıyla mahkûm edilmiş ve taş ocaklarında çalıştırılmıştır. Beraat ettikten kısa bir süre sonra yeniden mahkûm olma ihtimalinin belirmesinden ötürü Türkiye’ye hicret etmiştir (1949).
Burada ciddi bir ekonomik sıkıntı içerisinde, ailesi ile birlikte varlık savaşı veren Davudoğlu, bir vesile İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü öğretmenliği yapma imkânına kavuşmuştur (1960). Burada Arapça, fıkh ve usûl-i fıkıh dersleri vermiştir. Daha sonra yine bu müessesenin müdürlüğü vazifesini de ifa eden Davudoğlu, bir vakit imamlara yaptığı konuşmada laikliğe aykırı sözler sarf ettiği iddiasıyla yargılanmış bir yıl hapis cezası ile Kırşehir’e dört yıllık sürgün yemiştir (1968).
Bu ceza sonrasında memuriyetle ilişkisi kesildi ve emekli olarak yalnız ilmî çalışmalarına yoğunlaştı. 7 Nisan 1983 tarihinde vefat eden Davudoğlu, Eyüp Sultan Kabristanı’nda medfundur.
Öğretisi
Hanefî fıkhına bağlı mütedeyyin bir zat olan Ahmed Davudoğlu yaşadığı zorlu hayat şartlarına rağmen mücadeleci bir şahsiyete sahiptir. Aynı zamanda da velûd bir müelliftir. O verdiği derslerde ve gerçekleştirdiği konuşmalarda idare-i kelâm etmeden ülkenin içerisinde bulunduğu manevî buhranın sebeplerine dair söz söylemiş, eğip bükmeden hakikat bildiğini dile getirmekten geri durmamıştır. Bunu bazen Dini Tamir Davasında Din Tahripçileri isimli eserindeki gibi reddiyeler üzerinden, bazen de dinin muteber ve klasik kaynaklarını hem tercüme hem de şerh ederek günümüz insanına ulaştırmak düşüncesiyle gerçekleştirmiştir.
Öne Çıkan Eserleri
- Selamet Yolları: Sönmez Neşriyat, 1965.
- Sahîh-i Müslim Tercüme ve Şerhi: Sönmez Neşriyat, 1968
- Dini Tamir Davasında Din Tahripçileri: İstanbul 1974.
- Müsnedü Ebî Bekir es-Sıddîk: Hicret Yayınları, İstanbul 1981.
İsim | Ahmed Davudoğlu |
Kısa Tanıtım | Son dönem âlimlerinden, fâkih ve muhaddis |
Yaşadığı Tarih | Miladi: 1912-1983 Hicri: |
Doğum Yeri | Şumnu |
Ölüm Yeri | İstanbul |
Hocaları | Yusuf Ziyaeddin Ezherî (Ersal) Emrullah Feyzullah Bey Adıyamanlı Mustafa Hayrî Efendi |
Öğrencileri | M. Yaşar Kandemir Hayrettin Karaman Cevat Akşit İsmail Cambazov Hasan Tahsin Feyizli |
Etkilendikleri | Elmalılı M. Hamdi Yazır Ömer Nasuhi Bilmen Mustafa Sabri Efendi |
İletişimde Bulunduğu İsimler | Elmalılı Hamdi Yazır, Mustafa Sabri Efendi, Süleyman Hilmi Tunahan, Necip Fazıl Kısakürek |
Bulunduğu Medreseler | Medresetü’n-Nüvvab, el-Ezher |
Ekolleri | Fakih Hadis Hanefilik Mâtürîdîlik |
Etkilendiği Ekoller | Hanefilik, Mâtürîdîlik |
- Mustafa Abay (ed.), İslâm Âlimi Ahmed Davudoğlu, Ümraniye Belediyesi Yayınları, İstanbul 2016.
- Melikşah Sezen, Ahmed Davudoğlu Hocaefendi’nin Mukaddime, Takdim ve Takrizleri, Kökler Yayınları, İstanbul 2017.
- Nihat Engin, “Ahmet Davudoğlu”, DİA, c. 9, s. 52-53.